پاپ اسمیر روشی برای معاینه دهانه رحم در زنان است. این روش شامل نمونه گیری از سلولهای دهانه رحم است – قسمت تحتانی و باریک انتهای رحم که در بالای واژن قرار دارد.
تشخیص زودهنگام سرطان دهانه رحم از طریق پاپ اسمیر احتمال درمان فرد را افزایش میدهد. پاپ اسمیر همچنین میتواند تغییرات در سلولهای دهانه رحم که ممکن است نشان دهنده احتمال وقوع سرطان در آینده باشند را تشخیص دهد. تشخیص زودهنگام این سلولهای غیرعادی با استفاده از پاپ اسمیر قدم اول در متوقف ساختن توسعه احتمالی سرطان دهانه رحم است.
چرا باید پاپ اسمیر انجام دهیم؟
پاپ اسمیر بهمنظور غربالگری سرطان دهانه رحم انجام میشود. این روش معمولاً همراه با معاینه لگن انجام میشود. در زنان بالای ۳۰ سال، پاپ اسمیر معمولاً همراه با تست HPV – عفونت رایج مقاربتی که میتواند منجر به سرطان دهانه رحم شود – انجام میشود. در برخی موارد تست HPV به جای پاپ اسمیر انجام میشود.
چه کسانی باید پاپ اسمیر انجام دهند؟
پزشک میتواند در مورد زمان انجام زمان مناسب برای شروع انجام پاپ اسمیر و تناوب آن فرد را راهنمایی کند. بهصورت کلی پزشکان شروع پاپ اسمیر را از ۲۱ سالگی توصیه میکنند.
هر چند وقت باید پاپ اسمیر را انجام داد؟
پزشکان بهصورت کلی برای زنان ۲۱ تا ۶۵ ساله انجام پاپ اسمیر در هر ۳ سال را توصیه میکنند.
زنان ۳۰ سال به بالا میتوانند انجام هر ۵ سال را در نظر داشته باشند اگر همراه با تست HPV انجام شود. حتی میتوانند از تست HPV به جای پاپ اسمیر استفاده کنند.
اگر عوامل ریسک خاصی دارید پزشک ممکن است تعداد دفعات تست بیشتری تجویز کند که با توجه به سن است. این عوامل ریسک عبارتاند از:
- تشخیص سرطان دهانه رحم و یا نتایج تست پاپ اسمیر نشان دهنده سلولهای پیش سرطانی باشند
- قرار گرفتن در معرض دیاتیلاستیل بسترول (DES) قبل از تولد
- عفونت HIV
- تضعیف سیستم ایمنی بدن به علت پیوند عضو، کموتراپی و یا مصرف مزمن کورتیکواستروئید
- سابقه سیگار کشیدن
چه زمانی انجام پاپ اسمیر را متوقف کنیم؟
در شرایط خاصی بیمار و پزشک ممکن است تصمیم به توقف پاپ اسمیر بگیرند که عبارتاند از:
- بعد از هیسترکتومی کامل. بعد از هیسترکتومی – حذف فیزیکی رحم شامل دهانه رحم – در این صورت در مورد تداوم انجام پاپ اسمیر با پزشک مشورت کنید.
اگر هیسترکتومی به علت بیماری غیر سرطانی مانند فیبروئید رحم انجام شده بود، ممکن است بتوان انجام روتین پاپ اسمیر را متوقف کرد.
اما اگر هیسترکتومی به علت بیماری های پیش سرطانی انجام شده بود ممکن است ادامه پاپ اسمیر توصیه شود.
- سن بالا. پزشکان معمولاً موافق هستند که زنان میتوانند انجام روتین پاپ اسمیر را در صورتی که تست های قبلی منفی بود بعد از ۶۵ سالگی متوقف کنند.
در صورت داشتن شرکای جنسی متعدد پزشک ممکن است ادامه انجام پاپ اسمیر را توصیه کند.
ریسک ها
پاپ اسمیر روشی ایمن برای غربالگری سرطان دهانه رحم است. اگرچه این روش نیز خالی از اشکال نیست. ممکن است نتایج اشتباه باشد به این معنی که هیچ مورد غیرعادی ای مشاهده نشد اما سلولهای سرطانی وجود داشته است.
عواملی که ممکن است منجر به نتایج اشتباه شوند عبارتاند از:
- نمونه گیری ناکافی از سلول ها
- تعداد کم سلولهای غیرعادی
- سلولهای ملتهب و خون باعث مبهم شدن سلولهای غیرعادی شوند
اگرچه ممکن است سلولهای غیرعادی تشخیص داده نشوند اما زمان به نفع شماست. ایجاد سرطان دهانه رحم سالها به طول میانجامد و اگر یک تست سلولهای غیرعادی را تشخیص ندهد، تست بعدی به احتمال زیاد تشخیص میدهد.
آماده سازی برای پاپ اسمیر
برای اطمینان از اثربخش بودن پاپ اسمیر، نکات زیر را قبل از پاپ اسمیر رعایت کنید:
- از رابطه جنسی، دوش واژینال و یا استفاده از داروهای واژنی یا فوم، کرم یا ژل اسپرم کش از دو روز قبل از انجام پاپ اسمیر پرهیز کنید، چرا که ممکن است سلول غیرعادی را از بین ببرند یا مانع از تشخیص آن شوند.
- بهتر است پاپ اسمیر را حین دوران قاعدگی انجام ندهید.
چه انتظاری داشته باشیم؟
حین پاپ اسمیر
پاپ اسمیر در دفتر پزشک انجام میشود و تنها چند دقیقه طول میکشد. از فرد خواسته میشود که کاملاً لخت شود و یا این کار را از کمر به پایین انجام دهد.
در این روش فرد بر روی میز معاینه دراز میکشد و زانوها را خم میکند. پاشنه پا بر روی چیزی بر روی رکاب قرار میگیرد.
پزشک بهآرامی وسیلهای به نام اسپکلوم وارد واژن میکند. اسپکلوم دیواره واژن را باز نگه میدارد در نتیجه پزشک میتواند بهآسانی دهانه رحم را مشاهده کند. وارد کردن اسپکلوم ممکن است همراه با احساس فشار در ناحیه لگن باشد.
سپس پزشک نمونههایی از سلولهای دهانه رحم بهوسیله شانهای نرم و وسیلهای خراش دادن صافی به نام کاردک جمع آوری میکند. این کار معمولاً دردناک نیست.
بعد از انجام پاپ اسمیر
بعد از پاپ اسمیر میتوانید بدون محدودیت به فعالیتهای روزانه بپردازید.
بسته به نوع پاپ اسمیر، پزشک نمونههای گرفته شده از دهانه رحم را به محفظهای دارای مایع خاصی برای حفظ و نگه داری از آن (تست پاپ اسمیر بر پایه مایع) و یا بر روی یک اسلاید شیشهای (پاپ اسمیر رایج).
نمونههای به آزمایشگاه انتقال داده میشوند و در آنجا توسط میکروسکوپ مورد معاینه قرار میگیرند تا ویژگیهای سلول ها که نشان دهنده بیماری های پیش سرطانی هستند تشخیص داده شوند.
نتایج پاپ اسمیر
پاپ اسمیر میتواند به پزشک در مورد وجود سلولهای مشکوک که نیاز به بررسی بیشتر دارند هشدار بدهد.
نتایج عادی
اگر در حین پاپ اسمیر تنها سلولهای دهانه رحم سالم تشخیص داده شوند، نتیجه آزمایش منفی است. تا زمان پاپ اسمیر بعدی نیاز به درمان و یا آزمایش بیشتر نیست.
نتایج غیرعادی
اگر سلولهای غیرعادی مشاهده شوند، نتیجه تست مثبت است گه البته به معنی ابتلای فرد به سرطان دهانه رحم نیست. تحلیل نتیجه تست بستگی به نوع سلولهای مشاهده شده در آزمایش دارد.
در ادامه به برخی از عباراتی که پزشک ممکن است استفاده کند و اقدامات بعدی آن اشاره شده است:
- Atypical squamous cells of undetermined significance (ASCUS). سلولهای سنگفرشی نازک و صاف هستند و در سطح دهانه رحم سالم رشد میکنند. در ASCUS پاپ اسمیر بهآرامی سلولهای سنگرفشی غیرعادی را مشخص میکند اما تغییرات بهوضوح نشان دهنده وجود سلولهای پیش سرطانی نیستند.
با تست بر پایه مایع، پزشک میتواند نمونه را مجدداً بررسی کند تا از وجود ویروسهای شناخته شده برای ایجاد سرطان مانند برخی از انواع HPV اطمینان حاصل کند.
اگر هیچ ویروس پر ریسکی وجود نداشته باشد، سلولهای غیرعادی یافته شده در تست چندان موجب نگرانی نیستند. اگر چنین ویروسهای نگران کننده وجود داشته باشند، فرد به تست های بیشتر نیاز پیدا میکند.
- Squamous intraepithelial lesion. این اصطلاح نشان دهنده این است که سلولهای نمونه گیری شده در پاپ اسمیر ممکن است پیش سرطانی باشند.
اگر تغییرات درجه پایین باشند، به این معنی است که اندازه، شکل و دیگر ویژگیهای سلول ها حاکی از این هستند که lesion پیش سرطانی وجود دارد و احتمالاً سالها با تبدیل شدن به سرطان فاصله دارد.
اگر تغییرات درجه بالا باشند، احتمال بیشتری وجود دارد که lesion در مدت زمان کمتری به سرطان تبدیل شود. انجام آزمایشهای تشخیصی دیگر ضروری است.
- سلولهای غده آتیپیک. سلولهای غدهای مخاط تولید میکنند و در ورودی دهانه رحم و داخل رحم رشد میکنند. سلولهای غدهای آتیپیک ممکن است غیرعادی تشخیص داده شوند اما مشخص نیست که آیا پیش سرطانی هستند یا خیر.
برای تعیین علت سلولهای غیرعادی و اهمیت آنها انجام تست های بیشتر ضروری است.
- سرطان سلول سنگفرشی یا سلولهای آدنوکارسینوما. این نتیجه به این معنی است که سلولهای نمونه گیری شده در پاپ اسمیر غیرعادی هستند و پاتولوژیست تقریباً مطمئن است که سرطان وجود دارد.
سرطان سلول سنگفرشی به سرطانهایی دلالت دارد که در سلولهای سطح صاف واژن یا دهانه رحم بروز میکنند. آدنوکارسینوما به سرطانهایی اشاره میکند از سلولهای غدهای نشاءت میگیرند. اگر چنین سلولهایی یافت شوند، پزشک انجام اقدامات بیشتر را توصیه میکند.
اگر نتایج پاپ اسمیر غیرعادی باشد، پزشک ممکن است از کولپوسکوپی برای معاینه بافتهای دهانه رحم، واژن و فرج استفاده کند.
پزشک همچنین ممکن است با نمونه برداری از بافت (بیوپسی) در قسمتهای غیرعادی برای بررسی بیشتر استفاده کند و نمونه را برای تحلیل و تشخیص قطعی به آزمایشگاه ارسال کند.