اختلال سرگیجه یکی از شایع‌ترین شکایات پزشکی است. در بسیاری از موارد علت سرگیجه دقیقا مشخص نیست. اما در حالت کلی سرگیجه، احساس حرکت کردن هنگامی است که واقعاً در حال حرکت نیستید. در اختلال سرگیجه ممکن است این احساس به فرد دست دهد که اجسام دور و بر وی در حال حرکت هستند، در حالی که واقعاً حرکت نمی کنند.
سرگیجه می تواند شبیه به بیماری حرکت باشد. افرادی که سرگیجه را تجربه می کنند، عموماً حس گیجی دارند یا احساس می‌کنند اتاق در حال چرخش است. اما اختلال سرگیجه همان سبکی سر نیست.
آیا سرگیجه انواع مختلفی دارد؟
دو نوع اصلی سرگیجه وجود دارد:
سرگیجه محیطی: این اتفاق زمانی می افتد که مشکلی در گوش داخلی وجود دارد.
سرگیجه مرکزی: این زمانی اتفاق می افتد که مشکلی در مغز وجود دارد. علل می تواند شامل عفونت، تومورهای مغزی، آسیب مغزی تروماتیک یا سکته باشد.
سرگیجه چه کسانی را تحت تاثیر قرار می دهد؟
حملات سرگیجه می تواند در هر سنی اتفاق بیفتد، اما در افراد بالای ۶۵ سال شایع تر است. زنان تا حدودی بیشتر از مردان به سرگیجه مبتلا می شوند. برخی از افراد سرگیجه را به عنوان یک عارضه جانبی بارداری تجربه می کنند.
سرگیجه چقدر طول می کشد؟
به طور متوسط، حملات سرگیجه از چند ثانیه تا چند دقیقه طول می کشد. اما در موارد شدید، افراد می توانند ساعت ها، روزها، هفته ها یا حتی ماه ها سرگیجه را تجربه کنند.
آیا سرگیجه یک بیماری جدی است؟
سرگیجه می تواند ترسناک باشد، اما خود این بیماری جدی در نظر گرفته نمی شود. با این حال، سرگیجه می‌تواند با سایر بیماری‌های بالقوه جدی مرتبط باشد. به همین دلیل است که در صورت تجربه حملات مکرر یا طولانی مدت سرگیجه، باید به ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود اطلاع دهید.
آیا سرگیجه ارثی است؟
در حالی که سرگیجه ارثی نیست، می تواند نشانه طیف وسیعی از شرایط باشد، که برخی از آنها در خانواده ها وجود دارد. بنابراین، حملات مکرر سرگیجه می تواند شامل عوامل ژنتیکی باشد.
چه چیزی می تواند سرگیجه را تحریک کند؟
تعدادی از سندرم ها یا شرایط می توانند منجر به سرگیجه شوند. این شامل:
سرگیجه موضعی حمله ای خوش خیم :(BPPV) شایع ترین علت سرگیجه، BPPV معمولاً با تغییر وضعیت سر ایجاد می شود. افراد مبتلا به BPPV اغلب هنگام دراز کشیدن، نشستن یا چرخیدن در رختخواب دچار سرگیجه می شوند.
بیماری منیر: این بیماری باعث تجمع مایعات در داخل گوش شده که منجر به حملات سرگیجه می شود. بیماری منیر همچنین ممکن است با وزوز گوش، کاهش شنوایی نوسانی یا احساس پری گوش همراه باشد.
لابیرنتیت: اگر لابیرنت گوش داخلی ملتهب یا عفونی شود به آن لابیرنتیت می گویند. افراد مبتلا به لابیرنتیت اغلب سردرد، گوش درد، تغییرات بینایی، وزوز گوش یا کاهش شنوایی را تجربه می کنند.
نوریت دهلیزی: این التهاب عصب دهلیزی می تواند باعث سرگیجه شود. نوریت دهلیزی شبیه به لابیرنتیت است، اما شنوایی شما را تغییر نمی دهد. افراد مبتلا به این بیماری ممکن است دچار سرگیجه و حالت تهوع یا تاری دید شوند.
کلستئاتوم: عفونت های مکرر گوش می تواند باعث ایجاد رشد غیرسرطانی پوست در گوش میانی شود. این وضعیت به عنوان کلستئاتوم شناخته می شود و می تواند منجر به سرگیجه و کاهش شنوایی شود.
چه چیز دیگری باعث سرگیجه می شود؟
عوامل دیگری نیز وجود دارد که می تواند منجر به حملات سرگیجه شود. در اینجا برخی از علل رایج سرگیجه آورده شده است:
- سردردهای میگرنی
- داروهای خاص
- سکته
- آریتمی
- دیابت
- جراحت سر
- استراحت طولانی مدت در رختخواب
- زونا داخل یا نزدیک گوش
- جراحی گوش
- هایپرونتیلاسیون
- آتاکسی یا ضعف عضلانی
- سیفلیس
- بیماری مغزی
- مولتیپل اسکلروزیس (MS)
- نوروم آکوستیک
سرگیجه مرتبط با میگرن چیست؟
بسیاری از افرادی که میگرن دارند نیز در طول دوره‌ها سرگیجه را تجربه می‌کنند. سرگیجه ممکن است قبل از شروع سردرد، در طول سردرد یا اغلب در دوره بدون سردرد رخ دهد. البته باید توجه داشت که برخی افراد به جای سردرد، سرگیجه را به عنوان علامت اصلی میگرن دارند.
آیا استرس می تواند باعث سرگیجه شود؟
استرس به خودی خود باعث سرگیجه نمی شود، اما می تواند به اختلال عملکرد گوش داخلی کمک کند. این می تواند در برخی افراد منجر به حملات سرگیجه شود. تقریباً ۵ درصد از بزرگسالان آمریکایی هنگام مضطرب یا استرس سرگیجه را تجربه می کنند.
علائم رایج سرگیجه چیست؟
همانطور که در بالا ذکر شد، سرگیجه نشانه بسیاری از شرایط مختلف است. با این حال، سرگیجه همچنین می‌تواند همراه با علائم دیگر رخ دهد، از جمله:
- تهوع و استفراغ.
- مشکلات تعادل
- وزوز گوش
- سردرد.
- احساس پری در گوش
- نیستاگموس، که در آن چشم ها به طور غیرقابل کنترلی به سمت دیگر حرکت می کنند.
سرگیجه چگونه تشخیص داده می شود؟
پزشک یک معاینه فیزیکی انجام می دهد و سوالاتی در مورد علائم شما می پرسد. همچنین ممکن است یک یا چند آزمایش را برای تأیید تشخیص شما توصیه کنند.
چه آزمایشاتی برای تشخیص سرگیجه انجام خواهد شد؟
سرگیجه را می توان با آزمایش هایی که توسط پزشک انجام می شود، تشخیص داد. اینها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
تست فوکودا آنتربرگر: از شما خواسته می‌شود که با چشمان بسته به مدت ۳۰ ثانیه در محل حرکت کنید.
تست رومبرگ: از شما خواسته می شود در حالی که ایستاده اید، چشمان خود را ببندید و پاهای خود را کنار هم قرار دهید و بازوهای خود را به پهلو ببندید.
تست ضربه سر: پزشک به آرامی سر شما را به هر طرف حرکت می دهد در حالی که روی یک هدف ثابت تمرکز می کنید پزشک بررسی می کند که چگونه سیستم تعادل گوش داخلی برای کمک به کنترل حرکات چشم شما در حالی که سر شما در حرکت است کار می کند.
آزمون‌های تصویربرداری
- سی تی اسکن
- آم آر آی
درمان های رایج سرگیجه چیست؟
درمان بیماری‌های مرتبط با سرگیجه به علت پدید آمدن آن بستگی دارد. داروهای مسدود کننده گوش داخلی VBAها معروف ترین داروهایی هستند که استفاده می شود. عوامل مسدود کننده گوش داخلی عبارتند از :
آنتی هیستامین ها (پرومتازین، بتاهیستین)
بنزودیازپین ها (دیازپام، لورازپام)
ضد تهوع ها (پروکلروپرازین، متوکلوپرامید)
در بسیاری از مواقع درمان علل خاص سرگیجه شامل موارد زیر است:
- حمله حاد سرگیجه
- استراحت، استفاده از داروهای VBA و داروهای ضد میکروبی
- BPPV
- تلاش برای تغییر موقعیت Epley، حرکتی خاص که کریستال های کلسیم را نرم می کند و آنها را از کانال گوش پاک می کند
- وستیبولوپاتی حاد محیطی
- استراحت، استفاده از داروهای VBA
- بیماری Meniere
- استراحت، داروهای ضد تهوع، داروهای ادرارآور و VBA
چگونه حملات سرگیجه را متوقف کنم؟
چند قدم وجود دارد که می توانید برای کاهش خطر ابتلا به سرگیجه انجام دهید. این شامل:
صرف زمان اضافی برای ایستادن، چرخاندن سر یا انجام سایر حرکات تحریک کننده
خوابیدن با سر بالا روی دو بالش
به محض اینکه احساس سرگیجه کردید بنشینید
