آیا از اینکه میتوانید بایستید و بنشینید خوشحال هستید؟ قدردان ستون فقرات خود باشید، یک ستون از استخوانهای کوچک به نام مهرهها در مرکز پشت شما که از نشیمن گاه تا گردن ادامه دارد. از سر، شانهها و بالاتنه شما حمایت میکند. ستون فقرات نقش کلیدی دیگری نیز ایفا میکند: مهرهها یک تونل برای نخاع ایجاد میکنند. نخاع مجموعهای از اعصاب است که مغز شما را به بیشتر بدن شما متصل میکند.
لغزش دیسک
بالشی به نام دیسک بین هر کدام از مهرهها قرار دارد تا بین آنها سایش و خراشیدن اتفاق نیفتد. با افزایش سن، دیسکها شروع به خشک شدن میکنند. اگر روی کمر فشار زیادی ایجاد کنید، دیسک ممکن است پاره یا شکسته شود. پزشکان این مشکل را فتق دیسک کمری مینامند. شما ممکن است متوجه آن نشوید اما امکان درد، بیحسی و سوزن سوزن شدن در بازوها یا پاهای شما محتمل است. فعالیت بدنی و آرامبخشها معمولاً در این مواقع کمک میکنند، در غیر این صورت فرد به جراحی نیاز خواهد داشت.
اسپوندیلوز گردنی (آرتروز گردنی)
این بیماری نتیجه از کار افتادگی تدریجی گردن بر اثر افزایش سن است. فرد ممکن است به لغزش دیسک مبتلا شود و یا مهرهها احتمال دارد برای تقویت استحکام استخوانی اضافی به نام spur را ایجاد کنند. رباطهایی که مهرهها را متصل میکنند ممکن است سفت و محکم شوند. صرف نظر از علت، گردن شما ممکن است صدمه ببیند و یا بهسختی حرکت کند. اگر دیسکها یا مهرهها عصب و ریشههای عصبی را فشار دهند، میتواند آسیب دائمی ایجاد شود.
آرتروز
مهرههای شما دارای بافت لغزنده در قسمتهای انتهایی هستند که کمک میکند تا بتوانید پشت خود را بدون اصطکاک حرکت دهید. اگر این غضروف زمخت یا پوسیده شود، مهرهها شروع به مالش در برابر یکدیگر میکنند و این باعث ایجاد درد و سفتی در پشت میشود. زنان احتمال بیشتری در ابتلا به آرتروز پشت نسبت به مردان دارند و این موضوع با گذر زمان گرایش به بدتر شدن دارد. پزشک نمیتواند این مشکل را معکوس کند؛ اما داروهای مسکن، درمان و ورزش، علائم را کاهش میدهند.
تنگی کانال نخاع
ستون فقرات فرد برای نخاع و اعصاب که از آن بیرون میآیند فضایی دارد. وقتی که این فضاها کوچک میشوند، استخوانها میتوانند به فشار روی اعصاب منجر شوند. فرد ممکن است متوجه این موضوع نشود اما هر بار که اعصاب تحت فشار قرار میگیرند درد، سوزش، بیحسی ایجاد میشود و یا در عضلات احساس ضعف میشود. آرتروز رایجترین علت ابتلا به تنگی کانال نخاع است. در موارد شدید، جراح فضای بیشتری برای اعصاب ایجاد میکند.
درد سیاتیک
اگر درد از قسمت پایین پشت به باسن و به پاها میرود، میتواند به علت درد عصب سیاتیک باشد. فتق دیسک کمری، برآمدگی استخوان و یا دیگر مشکلات ستون فقرات میتواند به عصب سیاتیک فشار وارد کند. پزشکان به این مشکل درد سیاتیک میگویند. معمولاً یک طرف از بدن را تحت تأثیر قرار میدهد. کیسه آب و گرم و سرد، فعالیتهای کششی و آرامبخشها میتواند به داشتن حس بهتر کمک کنند، اما برای رفع مشکل حتماً باید به پزشک مراجعه کرد.
تومور
گاهی اوقات سرطان از نقطهای که شروع میشود به دیگر نقاط بدن منتشر می شود و منجر به شکل گیری تودهای جدید در ستون فقرات میشود. برخی مشکلات غیر سرطانی نیز ممکن است به ایجاد تومور در ستون فقرات منجر شوند. پشت شما ممکن است درد داشته باشد و این درد در سطح بدن پخش میشود. دستها یا پاها ممکن است بیحس یا ضعیف شوند. بخشی از بدن شما حتی میتواند فلج شود. پزشک ممکن است عمل جراحی، رادیوتراپی یا شیمی درمانی را توصیه کند.
اسکولیوز
اسکولیوز یکی از مشکلاتی است که میتواند ستون فقرات را از شکل طبیعی آن خارج کند. شایعترین نوع این بیماری به کودکان در دوران رشد قبل از بلوغ اثر میگذارد، با خم شدن ستون فقرات بهطرف مقابل تأثیر میگذارد و به خم شدن ستون فقرات به کنارهها منجر میشود. اگر فرزند شما دارای اسکولیوز باشد، شانههایش ممکن است غیر قرینه باشد، یا یک تیغه شانه بیش از دیگری جلو آمده باشد. هیچکس علت این مشکل را نمیداند. اسکولیوز میتواند بدتر شود و مشکلاتی ایجاد کند، اما یک کمربند ممکن است به جلوگیری از پیشرفت آن و نیاز به عمل جراحی برای اصلاح کمک کند.
گوژپشتی
این وضعیت ستون فقرات شما را به جلو خم میکند. معمولاً زمانی اتفاق میافتد که مهرههای فرد ترک بردارد یا خرد شود. زنان سالخورده بیشتر به آن مبتلا میشوند، اما میتواند بر فرزندانی که ستون فقرات آنها اشتباه رشد کرده است نیز تأثیر بگذارد. این بیماری میتواند به درد و دیگر مشکلات منجر شود و در موارد شدید تمام بدن را از شکل طبیعی خود خارج میکند. با توجه به میزان انحنای ستون فقرات، روش درمانی میتواند شامل استفاده از آرامبخشها، ورزش و فعالیتهای بدنی و یا جراحی باشد.
اسپوندیلیت آنکیلوزان
این نوع التهاب مفصلی بهطور معمول با سفت و دردناکتر کردن قسمت تحتانی پشت و لگن مخصوصاً در صبح آغاز میشود. باگذشت زمان، میتواند به ستون فقرات و سمت دیگر مفاصل و اندامها گسترش یابد. مهرهها و استخوانها در قفسه سینه باهم درگیر شوند و فرد در حالت غوز کرده باقی بماند. مردان جوان بیشتر از زنان به این بیماری مبتلا میشوند و ممکن است در خانوادهها به شکل ارثی منتقل شوند. درمان زودهنگام با ورزش و دارو کمک میکند تا پیشرفت را آهسته کند.
آسیب نخاعی
جراحت اغلب از حادثه (مانند سقوط، تصادف اتومبیل، یا حادثه ورزشی) یا از تیراندازی رخ میدهد. در اغلب موارد، نخاع کبود میشود، یا بخشی از خون رسانی به آن قطع میشود. در این حالت ممکن است مغز شما را از کنترل بخشی از بدن ناگریز کند، بنابراین میتواند بسیار جدی باشد. هر چقدر سطح آسیب در ستون فقرات بیشتر باشد، قسمتهای بیشتری از بدن تحت تأثیر قرار میگیرد. احتمال درمان به میزان آسیب دیدگی بستگی دارد.
شکستن گردن یا پشت
تصادف و دیگر آسیب دیدگیها نیز میتوانند به شکستن استخوانها منجر شوند. در صورت شکستگی یکی از ۷ مهره بالایی، درست زیر جمجمه، به آن شکستن گردن میگویند، به شکستن مهرههای پایینتر شکستن پشت میگویند. از دست دادن استخوان به علت کهولت سن میتواند پشت را ضعیف کند و فرد ممکن است دچار شکستگی شود که بهآرامی باگذشت زمان رخ میدهد. در این مورد استفاده از کمربند و یا جراحی میتواند مفید باشد. مهره شکسته همچنین میتواند به نخاع آسیب بزند.
لغزش مهره
مهرهها ممکن است به اطراف حرکت کنند، بهطوری که با مهرههای بالایی و پایینی در یک راستا قرار نمیگیرند. لغزش مهره مهمترین علت درد قسمت تحتانی کمر است. با افزایش سن رخ میدهد که البته میتواند بر افراد جوان هم تأثیر بگذارد، کسانی که به ورزشهایی که به کمر فشار میآورند مانند فوتبال، ژیمناستیک و وزنه برداری مشغول هستند. اگر درد ادامه داشته باشد باید جراحی صورت گیرد.
سندرم دم اسب
اعصابی که از ستون فقرات شما در پشت کمر منشأ میگیرند به مغز شما در کنترل پاها و ارگانهای دیگر لگن کمک میکنند. فتق دیسک مهرهای، شکستگی یا سایر مشکلات میتواند بر این گروه از اعصاب که دم اسب نام دارند فشار ایجاد کند و این بیماری نادر اما خطرناک را ایجاد میکند. برای برطرف کردن مشکلات حسی حرکتی و یا کنترل مثانه و روده نیاز به جراحی فوری وجود دارد.
سیرنگومیلی
در موارد نادر، کیسهای پر شده با مایع به نام کیست میتواند در نخاع شما شکل بگیرد. این مشکل میتواند وقتی که بافت مغزی از جمجمه شما به نخاع فشار میآورد یا در آسیب یا تومور اتفاق بیفتد. سیرنگومیلی ممکن است مشکلات خاص ایجاد نکند اما اگر کیست پیوسته در حال رشد باشد میتواند به نخاع آسیب بزند و نیاز به جراحی پیدا کند.
زمان مراجعه به پزشک
اگر خوش شانس باشید، مشکل ستون فقرات منجر به ایجاد چیز قابل توجهی نمیشود؛ اما اگر احساس چیزی غیرعادی داشتید، به آن توجه کنید. اگر بازوها یا پاها احساس ضعف یا بیحسی میکنند یا ناگهان مشکل ادراری و تغذیهای پیدا میکنید، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. اگر سابقه ابتلا سرطان داشتهاید، یا اگر دردی داشتید که ناشی از کار زیاد نبود و از بین نمیرفت و در طول شب بیشتر یا بدتر میشود، با پزشک خود مشورت کنید.