سرطان پروستات در پروستات مردان ایجاد می‌شود، غده‌ای به اندازه گردو درست زیر مثانه که بخشی از مایع منی را تولید می‌کند.

سرطان پروستات چیست ؟

سرطان پروستات در پروستات مردان ایجاد می‌شود، غده‌ای به اندازه گردو درست زیر مثانه که بخشی از مایع منی را تولید می‌کند. این نوع سرطان در جهان شایع‌ترین نوع بعد از سرطان پوست در مردان است. سرطان پروستات اغلب بسیار کند رشد می‌کند و ممکن است آسیب چندانی نداشته باشد. اما برخی انواع آن تهاجمی‌تر هستند و ممکن است بدون درمان سریع به دیگر بخش‌های بدن شیوع پیدا کنند.

علائم سرطان پروستات

در مراحل اولیه هیچ علائمی وجود ندارد اما در ادامه موارد زیر در فرد پدیدار می‌شود:

ادرار ضعیف یا منقطع

ادرار مکرر، به‌خصوص در شب

مشکل در شروع یا اتمام ادرار کردن

درد و یا سوزش در حین ادرار کردن یا انزال

سرطان پیشرفته ممکن است به درد عمیق در قیمت پایین کمر، مفصل ران و ران فوقانی منجر شود.

پروستات بزرگ شده یا سرطان پروستات ؟

پروستات ممکن است با افزایش سن فرد بزرگ‌تر شود، که گاهی اوقات بر مثانه یا مجرای ادرار فشار ایجاد می‌کند و به بروز علائمی نزدیک به سرطان پروستات منجر می‌شود. به این مورد هیپرپلازی خوش‌خیم پروستات ( BPH) گفته می‌شود. این بیماری سرطان نیست و می‌توان در صورتی که آزاردهنده باشد، آن را درمان کرد. مورد دیگری که می‌تواند مشکلاتی در ادرار ایجاد کند پروستاتیت است. این التهاب یا عفونت ممکن است به تب منجر شود و در بیشتر موارد با دارو درمان می‌شود.

عواملی که شما نمی‌توانید کنترل کنید

افزایش سن به‌خصوص بالای ۵۰ سال مهم‌ترین عامل ابتلا به سرطان پروستات است. بر اساس نتایج یک پژوهش بعد از ۷۰ سالگی بیشتر مردان به‌نوعی از سرطان پروستات مبتلا می‌شوند، اگرچه ممکن است علائم و نشانه‌های خارجی نداشته باشد. سابقه خانوادگی ریسک ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهد، ابتلای پدر یا برادر به سرطان پروستات ریسک را دو برابر می‌کند.

عواملی که می‌توان آنها را کنترل کرد

رژیم غذایی به نظر می‌رسد نقش مهمی در ابتلا به سرطان پروستات ایفا کند، در کشورهایی که گوشت و لبنیات پر چرب پایه اصلی غذاهای آن‌هاست این نوع سرطان رایج‌تر است. علت این ارتباط نامشخص است. چربی مواد غذایی به‌خصوص چربی حیوانی گوشت قرمز ممکن است سطوح هورمون را افزایش دهد و این اتفاق می‌تواند رشد سلول‌های سرطانی را تقویت کند. رژیم غذایی فاقد میوه و سبزیجات هم می‌تواند تأثیرگذار باشد.

باورهای غلط در مورد سرطان پروستات

در این قسمت به برخی عواملی که به سرطان پروستات منجر نمی‌شود اشاره می‌کنیم. رابطه جنسی زیاد، وازکتومی و خود ارضایی تأثیری در این بیماری ندارند. ابتلا به BPH به معنی احتمال بیشتر در ابتلا به سرطان پروستات نیست. پژوهشگران همچنان در حال مطالعه بر روی تأثیر استفاده از الکل، بیماری‌های مقاربتی و یا پروستاتیت بر ابتلا به سرطان پروستات هستند.

آیا تشخیص زودهنگام سرطان پروستات ممکن است ؟

روش‌هایی برای تشخیص زودهنگام سرطان پروستات وجود دارد که می‌توانند سرطان‌هایی را که به آهستگی در حال رشد هستند و درمان‌های دارویی تأثیری بر روی آنان نداشته باشند، تشخیص دهند. همچنین خود روش‌های درمانی ممکن است اثرات جانبی خطرناکی داشته باشند. انجمن سرطان آمریکا به مردان توصیه می‌کند که در شرایط زیر به پزشک مراجعه کنند:

در ۵۰ سالگی که و در صورتی که برخی از عوامل خطر بیماری را دارند

در ۴۰ سالگی کسانی که بیش از یک نفر از اعضای درجه یک آنها در سنین پایین با سرطان پروستات رو به رو شده‌اند.

در ۴۵ سالگی کسانی که ریسک زیادی در ابتلا به بیماری دارند که شامل کسانی ست که سابقه خانوادگی در ابتلا به این بیماری دارند.

غربالگری: DRE و PSA

پزشک ممکن است در ابتدا مقعد را با انگشت معاینه کند(DRE)، تا برآمدگی‌ها و قسمت‌های سخت روی پروستات را تشخیص دهد. بعد از مشورت با پزشک یک آزمایش خون می‌تواند میزان آنتی‌ژن مخصوص پروستات (PSA) که توسط سلول‌های پروستات ایجاد می‌شود را تعیین کند. سطح بالای این آنتی ژن نشان دهنده احتمال بیشتر در ابتلا به سرطان است، با این حال این امکان وجود دارد که باوجود سطح بالایPSA فرد مبتلا به سرطان نباشد. همچنین ممکن است که سطح PSA نرمال باشد اما سرطان پروستات نیز وجود داشته باشد.

نتایج آزمون PSA

میزان عادی PSA باید زیر ۴ نانوگرم در هر میلی‌متر (ng/mL ) از خون باشد، PSA بالای ۱۰ نشان دهنده احتمال وجود سرطان است. با این حال چند استثنا نیز وجود دارد:

پروستات ملتهب (پروستاتیت) و یا بزرگ شده (BPH) ممکن است سطح PSA را افزایش دهد، با این حال آزمایش‌های بعدی ممکن است هیچ شواهدی مبنی بر سرطان نداشته باشد.

برخی داروهای درمانی BPH ممکن است سطح PSA را باوجود ابتلای فرد به سرطان پروستات کاهش دهد، به این حالت منفی کاذب می‌گویند.

در صورتی که PSA یا آزمون DRE فرد غیرعادی باشد، پزشک انجام برخی دیگر آزمایش‌ها را تجویز می‌کند.

مردان با PSA کمتر از ۴ نیز ممکن است به سرطان پروستات مبتلا شوند.

نمونه برداری سرطان پروستات

اگر آزمایش فیزیکی و یا آزمون PSA مشکلی را نشان دهند پزشک انجام نمونه برداری را توصیه می‌کند. در این حالت سوزن از طریق دیواره رکتوم و یا پوست بین رکتوم و اسکروتوم وارد بدن می‌شود. چندین نمونه بافت کوچک برداشته می‌شود و با استفاده از میکروسکوپ تحت بررسی قرار می‌گیرد. نمونه برداری بهترین راه تشخیص سرطان و تعیین خوش‌خیم یا بدخیم بودن آن است.

نمونه برداری و نمره گلیسون

در آزمایشگاه پاتولوژیست به دنبال موارد عادی خواهد بود و بافت نمونه را از ۱ تا ۵ شماره می‌دهد. جمع دو شماره، نمره گلیسون را شکل می‌دهد. این نمرات به تعیین احتمال شیوع سرطان کمک می‌کند. این نمره از ۲ به معنی کمتر تهاجمی تا ۱۰ یعنی بسیار تهاجمی دسته بندی می‌شوند. نمره گلیسون در تعیین نوع روش درمانی بسیار مفید است.

تصویربرداری سرطان پروستات

برخی مردان ممکن است در صورت شیوع سرطان به مناطقی غیر از پروستات نیاز به انجام آزمایش‌های اضافی داشته باشند. این آزمایش‌ها می‌تواند شامل سونوگرافی، سی‌تی‌اسکن و یا ام آر آی باشد. از اسکن استخوان رادیونوکلئید به‌منظور تشخیص شیوع سرطان به استخوان‌ها استفاده می‌شود.

در این عکس  MRI تومور سبز رنگ است که به شکل کلیه در مرکز و کنار غده پروستات قرار دارد.

مراحل سرطان پروستات

مرحله سرطان پروستات نشان دهنده میزان شیوع ( متاستاز ) است و به انتخاب بهترین روش درمانی کمک می‌کند.

مرحله ۱: سرطان کوچک است و همچنان داخل پروستات است.

مرحله ۲: سرطان کمی پیشرفت کرده است اما همچنان داخل پروستات قرار دارد.

مرحله ۳: سرطان به بخش‌های دیگر پروستات و کیسه‌های منی اطراف شیوع پیدا کرده است.

مرحله ۴: سرطان به غدد لنفاوی، دیگر اعضای بدن و بافت‌ها مثل مثانه و یا رکتوم و اندام‌های دیگر همچون استخوان‌ها و ریه شیوع پیدا کرده است.

میزان بقا در سرطان پروستات

خبر خوب در مورد سرطان پروستات این است که معمولاً به آهستگی رشد می‌کند و در ۹۰ درصد موارد در مراحل اولیه تشخیص داده می‌شود. به‌طور کلی میزان بقای ۵ ساله در مردانی که بیماری آنها در پروستات یا دیگر بافت‌های اطراف محدود شده ۱۰۰ درصد است. خیلی از مردان مدت بسیار بیشتری زنده می‌مانند. در صورتی که بیماری به قسمت‌های دورتر شیوع پیدا کند این میزان به ۲۸ درصد کاهش پیدا می‌کند.

درمان:مراقبت و انتظار

در صورت ابتلا به سرطان کم خطر یکی از گزینه‌ها مراقبت و صبر کردن است. این مورد توسط نمونه برداری، PSA و نمره گلیسون تعیین می‌شود. پزشک در این شرایط انجام آزمایش‌های مقطعی را تجویز می‌کند. دیگر روش‌های درمانی که ریسک مشکلات ادراری و جنسی را با خود به همراه دارند چندان ضروری نیستند. برخی مردان مسن‌تر و یا کسانی که مبتلا به برخی بیماری‌های جدی هستند ممکن است به درمان نیاز نداشته باشند. با این حال روش‌های تهاجمی‌تر برای افراد جوان‌تر و کسانی که بیماری پیشرفته‌تر است استفاده می‌شود.

رادیوتراپی

تابش پرتو به‌منظور کشتن سلول‌های سرطانی می‌تواند به‌عنوان اولین درمان یا بعد از جراحی سرطان پروستات مورد استفاده قرار گیرد. این روش همچنین به کاهش درد استخوان ناشی از شیوع سرطان کمک می‌کند. در براکی تراپی، قرص‌های کوچک رادیواکتیو به اندازه دانه برنج داخل پروستات قرار داده می‌شود. هر دو روش ممکن است به مشکل در عملکرد نعوظ منجر شود. خستگی، مشکلات ادراری و اسهال دیگر اثرات جانبی هستند.برخی مراکز درمانی برای درمان سرطان پروستات پروتون تراپی را که نوعی از رادیوتراپی محسوب می شود ارائه می‌دهند.

جراحی

حذف پروستات و یا رادیکال پروستاتکتومی به‌منظور از بین بردن سرطان در مواقعی که تومور محدود به پروستات است استفاده می‌شود. روش‌های جدید از برش‌های کوچک‌تری استفاده می‌کنند و به دنبال عدم آسیب رسانی به اعصاب اطراف هستند. اگر غدد لنفاوی نیز سرطانی باشند ممکن است پروستاتکتومی بهترین انتخاب نباشد. جراحی ممکن است سیستم ادراری و عملکرد جنسی را با مشکل مواجه کند اما هر دو با مرور زمان بهتر می‌شوند.

هورمون تراپی

هورمون تراپی می‌تواند رشد سرطان را کاهش یا آهسته کند اما تا وقتی که به همراه دیگر روش‌های درمانی قرار نگیرد به از بین رفتن سرطان منجر نمی‌شود. دارو و یا هورمون‌ها تولید تستسترون و دیگر هورمون‌های مردانه همچون آندروژن را متوقف می‌کنند. اثرات جانبی این روش گر گرفتگی، رشد بافت سینه، افزایش وزن و ناتوانی جنسی است.

کموتراپی

کموتراپی سلول‌های سرطانی در سراسر بدن را از بین می‌برد، از جمله سلول‌های خارج از پروستات، بنابراین از آن در درمان موارد پیشرفته‌تر سرطان و مواقعی که هورمون تراپی مؤثر واقع نشده است استفاده می‌شود. درمان معمولاً به روش داخل وریدی است و در دوره‌های ۳ الی ۶ ماهه انجام می‌شود. از آنجا که این روش برخی دیگر سلول‌ها را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد ممکن است فرد دچار ریزش مو و زخم‌های دهانی شود. دیگر اثرات جانبی شامل سرگیجه، حالت تهوع و خستگی می‌شود.

کرایوتراپی

کرایوتراپی سلول‌های سرطانی داخل پروستات را منجمد می‌کند و از بین می‌برد ( به‌مانند عکس ). این روش به شکل گسترده‌ای مورد استفاده قرار نمی‌گیرد چرا که در مورد اثربخش بودن آن در دراز مدت اطلاعاتی در دسترس نیست. این روش از جراحی کمتر تهاجمی است و زمان ریکاوری کوتاه‌تری دارد. از آنجا که انجماد به عصب‌ها آسیب می‌زند، ۸۰ درصد مردان بعد از کرایوتراپی ناتوان می‌شوند. همچنین می‌تواند درد و احساس سوزش موقت در مثانه و روده ایجاد شود.

واکسن سرطان پروستات

این  واکسن به‌منظور درمان و نه پیشگیری از سرطان پروستات از طریق تحریک سیستم ایمنی بدن در حمله به سلول‌های سرطانی پروستات استفاده می‌شود. سلول‌های ایمنی از خون حذف می‌شوند و به‌منظور مبارزه با سرطان فعال می‌شوند و سپس به داخل خون تزریق می‌شوند. این سه چرخه در یک ماه رخ می‌دهند. این روش در مواردی که سرطان پیشرفت زیادی کرده است و نسبت به هورمون تراپی واکنش نشان ندهد استفاده می‌شود. برخی اثرات جانبی خفیف مانند خستگی، سرگیجه و تب از عوارض این روش است.

امید به درمان سرطان پیشرفته

پزشک سطح PSA را همواره رصد می‌کند و ممکن است برخی دیگر آزمون‌ها را بعد از درمان سرطان پروستات انجام دهد. اگر سرطان تکرار شود و یا به دیگر بخش‌های بدن شیوع کند، درمان‌های اضافه ممکن است به کار گرفته شوند. سبک زندگی نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. نتایج یک پژوهش نشان می‌دهد که کسانی که بعد از درمان سرطان پروستات فعالیت‌های بدنی منظم انجام داده‌اند طول عمر بیشتری داشته‌اند.

مقابله با اختلال نعوظ

اختلال نعوظ (ED) یکی از اثرات جانبی روش‌های درمانی سرطان پروستات است. به‌طور کلی اختلال نعوظ دو سال بعد از جراحی بهبود پیدا می‌کند. این بهبود در مردان جوان‌تر نسبت به افراد بالای ۷۰ سال بهتر رخ می‌دهد. همچنین می‌توان از روش‌های درمان دارویی استفاده کرد. برخی دیگر از روش‌ها همچون درمان تزریقی و دستگاه‌های وکیوم نیز ممکن است مفید باشند.

تغذیه برای سلامتی

یک رژِیم غذایی ضد سرطان یکی از بهترین انتخاب‌ها بیمارانی است که به دنبال تقویت سلامتی و امید به کاهش ریسک هستند است. این رژیم باید شامل:

عدم مصرف مشروبات الکلی

غلات کامل مانند آرد و برنج سفید

محدود کردن مصرف گوشت چرب

۵ عدد یا بیشتر میوه یا سبزی در طول روز

عدم مصرف گوشت‌های فرآوری شده ( هات‌داگ، بیکن و … )

مواد غذایی سرشار از فولات (مانند اسفناج، آب پرتغال و عدس) ممکن است بر ضد سرطان پروستات عمل کنند. مطالعات نتایج متفاوتی را در مورد لیکوپن، یک آنتی‌اکسیدان موجود در گوجه فرنگی نشان می دهد.

مکمل‌ها: در هنگام خرید مراقب باشید

مراقب مکمل‌هایی که به‌منظور پیشگیری از سرطان پروستات در بازار موجود است، باشید. برخی از مواد گیاهی می‌توانند با سطوح PSA تداخل ایجاد کنند. نتایج یک پژوهش ۱۰ ساله حاکی از این است که مردانی گه از مکمل‌های فولیک اسید استفاده می‌کردند، خطر بیشتری در ابتلا به سرطان پروستات داشتند. همچنین سلنیوم و ویتامین E تأثیر چندانی در کاهش ریسک سرطان پروستات نداشته‌اند. در صورت مصرف ویتامین و مکمل با پزشک خود مشورت کنید.

خدمات درمان در منزل بیمارستان ابن سینا:

دسترسی شبانه روزی به خدمات درمانی، پزشکی و پرستاری بی شک یکی از نیازهای مبرم هر خانواده است. عدم دسترسی به مطب پزشکان در هر ساعات شبانه روز ، معضلات ترافیک شهری و یا عدم امکان جابجایی بیماران سالمند، نیاز به استفاده از خدمات شبانه روزی پزشکی  را دارا می باشد.

بیمارستان ابن سینا امروزه با وجود پزشکان حاذق،پرستاران زبده و کارکنان دلسوز،شرایطی را فراهم نموده تا بهترین، سریع‌ترین، مطمئن‌ترین خدمات گروه پزشکی-پرستاری در زمینه های ویزیت پزشک در منزل، گفتار درمان، آزمایشگاه، کاردرمان، فزیوتراپی ،خدمات پرستاری و مراقبت درمانی ۲۴ ساعته در منزل شمارا ارائه کند.برای اخذ خدمت کافیست با شماره های ۰۹۳۹۷۷۸۳۳۶۲ _۴۷۹۰۰ – ۰۲۱ تماس حاصل نمایید.